Βέτο: Τα δεδομένα και η αυτονόητη στρατηγική

ΤΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ ΒΙΟΛΑΡΗ*

Η συζήτηση που έχει αναπτυχθεί με την έλευση Καραμανλή στην Κύπρο επικεντρώνεται στην άσκηση (ή μη) βέτο στην ενταξιακή πορεία της Τουρκίας. Η κύρια ερώτηση επί του θέματος προς τους πολιτικούς αναλυτές είναι η εξής: Μπορεί η Κύπρος, δεδομένου του μεγέθους της, να ασκήσει βέτο στην ενταξιακή πορεία της Τουρκίας ή όχι;
Ας αναλύσουμε πρώτα τα δεδομένα σήμερα:
Πρώτο: Η Τουρκία για να ενταχθεί στην Ε.Ε. πρέπει να εναρμονιστεί με το ευρωπαϊκό κεκτημένο.
Δεύτερο: Ο βασικότερος πυλώνας πάνω στον οποίο εδράζεται η Ε.Ε. είναι τα ανθρώπινα δικαιώματα και οι ανθρώπινες ελευθερίες.
Τρίτο: Η Τουρκία καταπατά ασύστολα και προκλητικά τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Κύπρο με τη συνεχιζόμενη κατοχή.
Τέταρτο: Οι γνωστοί σύμμαχοι της Τουρκίας μέσα στην Ε.Ε. θα επιχειρήσουν να υποβοηθήσουν την Τουρκία να ενταχθεί στην Ευρώπη, ανεξαρτήτως της καταφανούς καταπάτησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Κύπρο.
Πέμπτο: Η Ε.Ε. έχει δώσει το δικαίωμα σε όλα τα κράτη-μέλη να ασκούν βέτο στην ένταξη μιας άλλης χώρας, εκεί που θεωρούν ότι πλήττονται τα καλώς νοούμενα συμφέροντά τους.
Είναι ξεκάθαρο από το δεδομένο πέντε και μόνο, ότι η συγκεκριμένη ερώτηση προς τους πολιτικούς αναλυτές είναι άκαιρη. Είναι δεδομένο ότι το οποιοδήποτε κράτος-μέλος μπορεί να ασκήσει βέτο και το δικαίωμα αυτό είναι εκεί ακριβώς για να προστατεύει τις μικρές χώρες, από σχεδιασμούς και πρακτικές που μπορεί να βλάψουν τα καλώς νοούμενα συμφέροντά τους. Ποσω μάλλον όταν τα καλώς νοούμενα συμφέροντα αφορούν εξόφθαλμη καταπάτηση ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Τρανό παράδειγμα, η Σλοβενία.
Άρα, πιο σχετική ερώτηση θα ήταν το σε ποια περίπτωση η Κύπρος πρέπει να χρησιμοποιήσει το ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΤΗΣ να ασκήσει βέτο. Και η απάντηση βρίσκεται στα δεδομένα ένα - τέσσερα. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ο Υπουργός Εξωτερικών και οι διπλωματικές υπηρεσίες έχουν καθήκον να εξασφαλίσουν τα ανθρώπινα δικαιώματα του κάθε Κύπριου πολίτη. Πρέπει να διαχειριστούν με τον τρόπο που οι ίδιοι θεωρούν καλύτερο και που συνάδει με τη συνολική στρατηγική στο Κυπριακό, το εργαλείο που λέγεται βέτο. Αυτό μπορεί να σημαίνει απειλή και μόνο για βέτο, αναζήτηση συμμάχων μέσα στην Ε.Ε. που θα μας στηρίξουν ή ακόμα και άσκηση βέτο χωρίς καμιά στήριξη. Αυτό που έχει σημασία είναι να διασφαλίσει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ότι, ένταξη της Τουρκίας στην Ε.Ε. θα σημαίνει και ταυτόχρονη αποκατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο νησί, το οποίο είναι από το 2004 ευρωπαϊκό έδαφος. Αυτό είναι το λιγότερο που περιμένει ο Κύπριος πολίτης από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, δεν είναι θέμα προς συζήτηση, αλλά αδιαπραγμάτευτο ζήτημα αρχής.

Σημερινή

*Υποψήφιος ευρωβουλευτής Ευρωπαϊκού Κόμματος