«Τούρκικα παζάρια» του Πούτιν

Γράφει ο Γιώργος Δελαστίκ

Μονοήμερη θα είναι η επίσκεψη του Ρώσου πρωθυπουργού Βλαντίμιρ Πούτιν σήμερα στην τουρκική πρωτεύουσα, αναμένεται όμως να είναι σημαντική. Θα παιχθεί μια ενδιαφέρουσα παρτίδα ενεργειακού πόκερ ανάμεσα στον Ρώσο φιλοξενούμενο και τον Τούρκο οικοδεσπότη Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Ο στόχος του Πούτιν είναι προφανής: πρέπει να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις που σηματοδοτούν για τη Μόσχα και το σχέδιο κατασκευής του ρωσικού αγωγού φυσικού αερίου «Σάουθ Στριμ» και η υπογραφή προ εικοσαημέρου της συμφωνίας επί της αρχής για την κατασκευή του ανταγωνιστικού αγωγού «Ναμπούκο» που θα μεταφέρει στην Αυστρία φυσικό αέριο αμερικανικών συμφερόντων από την Κασπία μέσω Τουρκίας, Βουλγαρίας, Ρουμανίας και Ουγγαρίας. Αν σε αυτό προστεθούν τα προβλήματα που γεννούν για τον ρωσικό αγωγό οι διαρκείς προστριβές του Κρεμλίνου με την Ουκρανία και η πρόσφατη εκλογή του εχθρικού προς τη Ρωσία Βούλγαρου πρωθυπουργού Μπόικο Μπορίσοφ, αντιλαμβάνεται κανείς γιατί ο Πούτιν δραστηριοποιείται.

Η Τουρκία μπορεί να αποτελεί τη χώρα-κλειδί του αμερικανικού ενεργειακού σχεδιασμού για την Ευρώπη, ταυτόχρονα όμως αποτελεί σημαντικότατο ενεργειακό εταίρο και πελάτη της Ρωσίας. Κύριος δεσμός των δύο χωρών είναι ο υποθαλάσσιος αγωγός φυσικού αερίου «Μπλου Στριμ», που ενώνει τη Ρωσία απευθείας με την Τουρκία στον Εύξεινο Πόντο.

Μια απροσδόκητη εξέλιξη που αφορά έμμεσα την Ελλάδα είναι πως τόσο από τη Μόσχα όσο και από την Αγκυρα μεταδίδεται πως οι σωλήνες του αγωγού «Σάουθ Στριμ» -αυτού που θα μεταφέρει ρωσικό αέριο μέσω Βουλγαρίας και Ελλάδας στην Ιταλία- θα περνούν από την τουρκική Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη! Μάλιστα Ρώσοι αξιωματούχοι δήλωναν ότι θα περνούν από τα τουρκικά χωρικά ύδατα, όπου η Αγκυρα έχει κυριαρχικά δικαιώματα - μια εξέλιξη ανησυχητική για την Ελλάδα, αν όντως υλοποιηθεί.

Το Κρεμλίνο υποτίθεται ότι κάνει αυτήν την κίνηση για να αποφύγει την Ουκρανία. Πολύ πιθανότερο όμως είναι να θέλει η Ρωσία αυτόν τον σημαντικό αγωγό δίπλα στις τουρκικές ακτές για έναν άλλο, πολύ σοβαρότερο λόγο: να είναι έτοιμη, με ελάχιστο πρόσθετο κόστος και πολύ σύντομα να είναι σε θέση να τροφοδοτήσει με φυσικό αέριο τον... ανταγωνιστικό αγωγό Ναμπούκο!

Είναι πασίγνωστο ότι οι Αμερικανοί για πολλά χρόνια δεν θα έχουν αρκετό φυσικό αέριο να γεμίσουν τον «Ναμπούκο».

Οι Ευρωπαίοι που θα έχουν πληρώσει την κατασκευή του «Ναμπούκο» έχουν άμεσες και πιεστικές ανάγκες για πρόσθετο φυσικό αέριο, το οποίο η Ρωσία διαθέτει εν αφθονία. Οι Ευρωπαίοι δεν έχουν καμιά αναστολή να προμηθεύονται και μέσω του «Ναμπούκο» ρωσικό φυσικό αέριο για όσα χρόνια αυτό είναι αναγκαίο, οπότε η πίεσή τους θα είναι τεράστια να διοχετευθεί ρωσικό αέριο και στον «Ναμπούκο», ελπίζει η Μόσχα. Με τον «Σάουθ Στριμ» να περνάει δίπλα από την Τουρκία, είναι εύκολο να παράσχουν αέριο και για τον «Ναμπούκο».

Τον ίδιο στόχο φαίνεται πως υπηρετεί και μια άλλη πρόταση που κατά τον τουρκικό Τύπο έχουν κάνει οι Ρώσοι και θα συζητήσει σήμερα ο Πούτιν με τον Ερντογάν: να κατασκευαστεί στη Μαύρη Θάλασσα ένας δεύτερος ρωσοτουρκικός αγωγός ο «Μπλου Στριμ - 2» παράλληλος και δίπλα στον υφιστάμενο «Μπλου Στριμ». Το πρόσχημα της Μόσχας είναι ότι με τον αγωγό αυτόν μπορεί αφενός να παίρνει η Τουρκία όλο το ρωσικό αέριο που χρειάζεται και να πάψει έτσι να εφοδιάζεται με ρωσικό αέριο και μέσω Ουκρανίας, Ρουμανίας και Βουλγαρίας όπως γίνεται σήμερα και αφετέρου να τροφοδοτεί η Ρωσία με φυσικό αέριο μέσω Τουρκίας και το... Ισραήλ! Οι αγορές Τουρκίας και Ισραήλ είναι όμως πολύ μικρές για να καλύψουν το κόστος κατασκευής και λειτουργίας του «Μπλου Στριμ - 2», οπότε όλοι υποψιάζονται ότι και αυτός αποσκοπεί στο να φέρει ρωσικό αέριο για τον «Ναμπούκο».

Ο ΜΕΓΑΛΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣ
Απειλή πυρηνικού εργοστασίου

Δημοσιογραφικές πηγές ισχυρίζονται ότι ο Πούτιν θα θέσει σήμερα στον Ερντογάν το θέμα της πυρηνικής συνεργασίας Μόσχας - Αγκυρας. Η Τουρκία θέλει να κατασκευάσει πυρηνικό εργοστάσιο στη Μερσίνα, απέναντι από την Κύπρο. Πέρυσι οι Ρώσοι ήταν οι μοναδικοί που συμμετείχαν σε διαγωνισμό για την κατασκευή αυτού του τουρκικού πυρηνικού εργοστασίου, αλλά οι Τούρκοι ακόμη παζαρεύουν τους όρους και δεν τους έχουν δώσει το έργο. Είναι άγνωστο τι κίνητρα θα επιχειρήσει να δώσει ο Πούτιν στον Ερντογάν για να κατακυρωθεί στη Ρωσία η κατασκευή του εργοστασίου - κάτι που προξενεί φόβο σε όλες τις χώρες της περιοχής λόγω της επικίνδυνης σεισμικότητας της Τουρκίας.