Ο Ομπάμα επέλεξε την Τουρκία

Αυτά στα οποία ελπίζαμε
καλό είναι να τα ξεχάσουμε

Στρατηγικός ο ρόλος της Τουρκίας σε Μέση Ανατολή, Ιράν και Αφγανιστάν, στο πλαίσιο της νέας εξωτερικής πολιτικής που εγκαινιάζει ο Λευκός Οίκος

Η τουρκική πολιτική ηγεσία θα πρέπει να αισθάνεται εξαιρετικά ικανοποιημένη για την επιτυχία του καλά ενορχηστρωμένου εγχειρήματος της να επιβεβαιώσει τον ρόλο της Τουρκίας ως στρατηγικού διαμεσολαβητή στη Μέση Ανατολή και όχι μόνο.
Η προαναγγελία από την περιχαρή Χίλαρι Κλίντον, κατά τη διάρκεια συμμετοχής της σε σόου της τουρκικής τηλεόρασης, ότι η Αγκυρα θα είναι εντός του Απριλίου η πρώτη μουσουλμανική πρωτεύουσα στον κόσμο που θα υποδεχτεί των Αμερικανό πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα προκάλεσε τεράστιαικανοποίηση στην Τουρκία και προβληματισμό αν όχι ανησυχία στην Αθήνα, η οποία δεν βρίσκεται για άλλη μια φορά στην ατζέντα των διεθνών επισκέψεων του πλανητάρχη.

Αυτό που εντυπωσίασε τον διεθνή παράγοντα ήταν η θερμότατη υποστήριξη από την επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ του λεγόμενου τουρκικού μοντέλου για το πολιτικό Ισλάμ.
«Θεωρώ -είπε η Χίλαρι Κλίντον- ότι ο ρόλος της Τουρκίας ως παγκόσμιος ηγέτης είναι πολύ σημαντικός και προσέθεσε ότι η χώρα αυτή αποτελεί παράδειγμα για το ότι ο νεωτερισμός και το Ισλάμ μπορούν να συνυπάρξουν».
Η προαναγγελία της επίσκεψης του προέδρου Ομπάμα στην Τουρκία και η προφανής αναβάθμιση του ρόλου της Αγκυρας ήταν η κορυφαία στιγμή της διήμερης παραμονής της αρχηγού του Στέιτ Ντιπάρτμεντ στην Τουρκία.
Σε όλες τις εκδηλώσεις της, τις επισημάνσεις αλλά και τα αιτήματα που έθεσε η Αμερικανίδα υπουργός Εξωτερικών υπογράμμισε την εκτίμηση που επικρατεί στην Ουάσιγκτον ότι η Αγκυρα είναι σε θέση να διαδραματίσει κρίσιμης σημασίας ρόλο στο πλαίσιο της νέας εξωτερικής πολιτικής του Προέδρου Ομπάμα στο Ιράκ, το Αφγανιστάν, το Ιράν, τη Συρία και το Μεσανατολικό.
Ο ίδιος ο πρόεδρος Ομπάμα υπογράμμισε στις τηλεφωνικές συνομιλίες που είχε, πριν από περίπου τρεις εβδομάδες, με τον Τούρκο πρωθυπουργό Ερντογάν και τον ομόλογό του Γκιουλ τη σημασία που αποδίδει στη συνεργασία με την Τουρκία για τη δημιουργία μιας νέας εξισορρόπησης στη Μέση Ανατολή μετά το φιάσκο της οκταετίας Μπους.
Και δεν είναι τυχαίο ότι λίγη ώρα αφότου το αεροσκάφος της Χίλαρι Κλίντον εγκατέλειπε τον εναέριο χώρο της Τουρκίας, ο Τούρκος ομόλογός της Αλί Μπαμπατζάν αναχωρούσε για την Τεχεράνη όπου αναμένεται την Τετάρτη και ο Τούρκος Πρόεδρος Αμντουλάχ Γκιουλ για τη σύνοδο κορυφής του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας.
«Η Τουρκία θα προσπαθήσει να γίνει γέφυρα μεταξύ ΗΠΑ και Ιράν», σημείωσε ο κ. Μπαμπατζάν ολοκληρώνοντας τις συνομιλίες του με τη Χίλαρι Κλίντον. Η Τουρκία του μετριοπαθούς ισλαμιστή Ερντογάν έχει επιδείξει πρόθεση να ασκήσει αυξημένη επιρροή στο σουνιτικό μουσουλμανικό ακροατήριο της Μέσης Ανατολής, την ίδια ώρα που ο αραβικός κόσμος που μέχρι πρόσφατα δραστηριοποιούνταν στο Μεσανατολικό (Αίγυπτος, Ιορδανία και Σαουδική Αραβία) βρίσκεται σε βαθιά κρίση.
Τον προνομιακό αυτόν ρόλο η Αγκυρα οικοδόμησε με πλήθος πρωτοβουλιών τα τελευταία χρόνια και ειδικότερα με τα νέα δεδομένα που προκάλεσε η εισβολή των ΗΠΑ στο Ιράκ και η αναβάθμιση της αυτόνομης κουρδικής οντότητας σε ντε φάκτο ανεξάρτητο κράτος.
Συνεχείς επισκέψεις στη Δαμασκό, ενισχυμένη προσέγγιση, έστω και συγκυριακά με το Ιράν που επίσης μοιράζεται την ανησυχία για τη δημιουργία ανεξάρτητου κουρδικού κράτους, άνοιγμα προς τη Χαμάς, την οποία ο Ερντογάν κάλεσε να μετεξελιχθεί σε πολιτικό κίνημα.
Ακόμη και ο χαρακτηρισμός από τον Τούρκο πρωθυπουργό της επιχείρησης του Ισραήλ εναντίον της Γάζας ως έγκλημα κατά της ανθρωπότητας ήταν μέρος της προσπάθειας που καταβάλλει η Αγκυρα να συσσωρεύσει πολιτικό κεφάλαιο στις σχέσεις της με τον αραβομουσουλμανικό κόσμο και να αναδειχθεί σε περιφερική υπερδύναμη.
Η Χίλαρι Κλίντον, που επανέλαβε την πάγια αμερικανική στήριξη στην ενταξιακή πορεία της Τουρκίας στην ΕΕ, ζήτησε τον μεσολαβητικό ρόλο της Αγκυρας στη Μέση Ανατολή, ειδικότερα ανάμεσα στο Ισραήλ και τη Συρία. Ταυτόχρονα ανακοίνωσε ότι θα ζητηθεί η βοήθεια της Τουρκίας στο «άνοιγμα» που επιχειρεί η Ουάσιγκτον προς το Ιράν για να διευθετηθεί η κρίση με το πυρηνικό του πρόγραμμα.
Στροφή
Η αλλαγή πλεύσης στην αμερικανική εξωτερική πολιτική που επιχειρεί ο Μπαράκ Ομπάμα, για να απεμπλακεί από τους αποτυχημένους πολέμους σε Ιράκ και Αφγανιστάν, περιέχει το ρίσκο της εξομάλυνσης των σχέσεων της Ουάσιγκτον με τη Δαμασκό και την Τεχεράνη.
Η σταθεροποίηση στη Μέση Ανατολή και η εξουδετέρωση του σουνιτικού φονταμενταλισμού στο Αφγανιστάν, δεδηλωμένα οι πρώτες προτεραιότητες της νέας αμερικανικής κυβέρνησης, προσφέρουν στην Τουρκία μοναδική ευκαιρία να διαδραματίσει ρόλο στα νέα δεδομένα και να ζητήσει υψηλά αντισταθμιστικά οφέλη και εν τέλει να προβληθεί ως ο εξισορροπητικός παράγων στην ευρύτερη περιοχή.
ΑΥΣΤΗΡΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΣΤΗ ΧΙΛΑΡΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΠΡΟ
Αυστηρή σε περιεχόμενο επιστολή, προς την κ. Χίλαρι Κλίντον, ετοιμάζει ο γερουσιαστής Ρόμπερτ Μενέντεζ (Δημοκρατικός από τη Νέα Ιερσέη), αντιδρώντας στις απαράδεκτες αναφορές για την Κύπρο, που περιλαμβάνονται στο κοινό ανακοινωθέν της Αμερικανίδας υπουργού και του Τούρκου ομολόγου της, Αλί Μπαμπατζάν.
Σύμφωνα με πληροφορίες, θεωρείται άκρως ενοχλητική και παραπλανητική η αναφορά στη δήθεν «απομόνωση των Τουρκοκυπρίων», τη στιγμή που η Τουρκία διατηρεί παράνομα στην Κύπρο 35 χιλιάδες στρατιώτες, για να ελέγχει το 40% του κυπριακού εδάφους.
Επίσης, υπάρχουν υποψίες ότι η κ. Κλίντον άλλαξε θέση στο θέμα του ψηφίσματος αναγνώρισης της αρμενικής γενοκτονίας. Ο κ. Μενέντεζ υποστηρίζει την καταδίκη του τουρκικού εγκλήματος από τον πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα.
Επίσης, ο γερουσιαστής, που στην προεκλογική εκστρατεία υποστήριξε την κ. Κλίντον, όχι τον κ. Ομπάμα, ζήτησε συνάντηση με την Αμερικανίδα υπουργό Εξωτερικών.
Στο Κογκρέσο προβληματίζονται σοβαρά για την επιρροή που ασκούν στην αμερικανική εξωτερική πολιτική παράγοντες της προηγούμενης κυβέρνησης Μπους, όπως ο υφυπουργός Εξωτερικών, Ντάνιελ Φριντ.
Οπως είναι γνωστό, ο κ. Φριντ ήταν εκ των πρωτεργατών της πολιτικής τιμωρίας των Ελληνοκυπρίων, επειδή αρνήθηκαν να ψηφίσουν υπέρ του αντιδημοκρατικού και φιλοτουρκικού σχεδίου Ανάν.
Ιωάννα Παπαδημητροπούλου