“Τουρκικές πονηριές” και ανατολίτικες μεταρρυθμίσεις

Πρωτοσέλιδα δημοσιεύματα τόσο της χθεσινής όσο και της σημερινής αγγλόγλωσσης Today’s Zaman με τίτλους “Turkey’s public diplomacy efforts start with former foe Greece” και “Casus belli in Aegean Sea can be removed if Greece takes steps as well” αντιστοίχως αναφέρονται στην ημερίδα που διοργάνωσε το ΕΛΙΑΜΕΠ σε συνεργασία με τη νέα Διεύθυνση Δημόσιας Διπλωματίας, η οποία υπάγεται στο Γραφείο του Τούρκου Πεωθυπουργού, με τη συμμετοχή επιφανών Τούρκων ακαδημαϊκών και δημοσιογράφων και θέμα τις διμερείς σχέσεις, την περιφερειακή συνεργασία και την εικόνα που έχει ο ένας λαός για τον άλλο. Τα δημοσιεύματα αναφέρονται στην πρόταση της Τουρκίας να άρει το casus belli υπό την προϋπόθεση ότι η Ελλάδα θα δεσμευθεί παράλληλα να μην προχωρήσει σε επέκταση των χωρικών της υδάτων στα 12 ναυτικά μίλια, η οποία δεν φάνηκε να ενθουσίασε τους Έλληνες αξιωματούχους, που έσπευσαν να την χαρακτηρίσουν «ανατολίτικη πονηριά» (eastern guile).

Επιπλέον δε επισημαίνεται ότι:

Στο πλαίσιο του συνεδρίου ο Πρόεδρος του τομέα διεθνών σχέσεων του ΑΚΡ Ömer Çelik και ο Σύμβουλος του Π/Θ Ερντογάν, Ibrahim Kalın υπογράμμισαν ότι και οι δύο χώρες θα πρέπει να καταβάλουν ταυτόχρονα προσπάθειες ώστε να αρθεί πλέον το casus belli το οποίο επισκιάζει τις διμερείς σχέσεις. Από την πλευρά του ο Fuat Aksu του Yildiz Technical University υποστήριξε ότι το Δίκαιο της Θάλασσας αναγνωρίζει μεν το δικαίωμα μιας χώρας να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στα 12 ναυτικά μίλια, υπό την προϋπόθεση, ωστόσο, ότι δεν προκαλεί πρόβλημα σε γειτονικές της χώρες.
Αναφερόμενος στις τοποθετήσεις αυτές, ο ΑΝΥΠΕΘΑ κ. Μπεγλίτης δήλωσε ότι η Τουρκία ενεργεί με «ανατολίτικη πονηριά». Υποστήριξε δε ότι η σχετική απόφαση του ελληνικού κοινοβουλίου στηρίζεται σε ένα διεθνώς αναγνωρισμένο δικαίωμα. Αντιθέτως, χαρακτήρισε αυθαίρετη την απόφαση της Τουρκικής Εθνοσυνέλευσης.

Ο Πρόεδρος του τομέα διεθνών σχέσεων του ΑΚΡ Ömer Çelik υπογράμμισε ότι το ΑΚΡ, μολονότι συντηρητικό κόμμα, επιχειρεί μεταρρυθμίσεις με στόχο τη σταθερότητα και τον εκδημοκρατισμό, επισημαίνοντας ότι ο εκσυγχρονισμός της Τουρκίας οδήγησε σε σύγκρουση του κέντρου με την περιφέρεια.

Αναφερόμενος στην εξωτερική πολιτική της Τουρκίας τόνισε ότι βασική παράμετρός της αποτελεί η πολιτική «μηδενικών προβλημάτων» με τις γειτονικές χώρες, προσέγγιση η οποία θα οδηγήσει σε επωφελή αποτελέσματα για όλες τις πλευρές. «Φρονούμε ότι μόνο η περιφερειακή σταθερότητα μπορεί να διασφαλίσει την ευημερία του κάθε κράτους ξεχωριστά και ότι μόνο η περιφερειακή ασφάλεια εγγυάται την ασφάλεια της κάθε χώρας ξεχωριστά», υπογράμμισε ο κ. Çelik.

Όσον αφορά τις ελληνοτουρκικές σχέσεις υπενθύμισε ότι κατά το παρελθόν οι δύο χώρες ακολούθησαν πολιτικές η μία εις βάρος της άλλης. «Οφείλουμε να μεταβούμε από δύο παράλληλους μονόλογους σε έναν εποικοδομητικό διάλογο. Αυτός είναι ο μόνος τρόπος να δημιουργήσουμε ένα κοινό όραμα. Θεωρούμε ότι η επίλυση των διμερών προβλημάτων δεν αρκεί. Οφείλομε να ενεργήσουμε με ένα κοινό όραμα ώστε να αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα στην περιοχή», δήλωσε ο κ. Çelik.

Από την πλευρά του ο Σύμβουλος του Π/Θ Ερντογάν, Ibrahim Kalın, υπογράμμισε ότι τα τελευταία χρόνια η εξωτερική πολιτική της Τουρκίας έχει διαμορφωθεί με βάση την αυτοπεποίθηση της χώρας η οποία οφείλεται κατά κύριο λόγο στην αυτοπεποίθηση της ίδιας της κοινωνίας η οποία κατέστη εφικτή μέσω του εκδημοκρατισμού και της οικονομικής ανάπτυξης της χώρας.

Αναφερόμενος στην εξωτερική πολιτική της χώρας τόνισε ότι « η πολιτική βούληση πρέπει να συμβαδίζει με την κοινή γνώμη. Θα πρέπει να προετοιμάσουμε τις δύο κοινωνίας ώστε να εμπλακούν ενεργά στην αντιμετώπιση όλων αυτών των προβλημάτων. Αν επιτευχθεί αυτό τότε θα δημιουργηθεί μια νέα ανατολική Μεσόγειος, στη βάση κοινών σημείων αναφοράς», υποστήριξε ο κ. Kalın.

Ο κ. Τσούκαλης υποστήριξε ότι η οικονομική κρίση στην Ελλάδα θα οδηγήσει σε αλλαγή θεώρησης του υφιστάμενου πολιτικού συστήματος και ότι η χώρα δεν έχει άλλη επιλογή από την προώθηση δομικών μεταρρυθμίσεων αν στόχος είναι η έξοδος από την κρίση. «Η χώρα διέρχεται μια δύσκολη περίοδο, ωστόσο, το πιθανότερο είναι να εξέλθει από την κρίση με μια οικονομία πιο δυναμική και ανταγωνιστική και με μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση. Η αλλαγές αυτές στο εσωτερικό της χώρας θα επιδράσουν ευνοϊκά και στην εξωτερική πολιτική», υποστήριξε ο κ. Τσούκαλης.

Από την πλευρά του ο Γενικός Διευθυντής του ΕΛΙΑΜΕΠ  Θάνος Ντόκος υπογράμμισε ότι προτεραιότητα της ελληνικής κυβέρνησης αποτελεί η αποκατάσταση της εικόνας της χώρας και η άσκηση της εξωτερικής πολιτικής με περιορισμένα οικονομικά μέσα. Επίσης αναφέρθηκε στην πρόσφατη σύσφιξη των ελληνό-ϊσραηλινών σχέσεων, κίνηση η οποία ικανοποίησε τους οικονομικούς κύκλους της χώρας καθώς και στις αντιδράσεις που υπήρξαν έναντι αυτής της προσέγγισης από αρκετούς Έλληνες. Αναφερόμενος, τέλος, στις σχέσεις Ελλάδας-Τουρκίας δήλωσε ότι η ελληνική κοινωνία διατυπώνει σαφώς το αίτημα για την βελτίωσή τους, εξέφρασε δε την πεποίθηση ότι το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος θα επιδράσει ευνοϊκά προς την κατεύθυνση αυτή.

Στη συζήτηση έλαβαν μέρος και αρκετοί ακαδημαϊκοί, μεταξύ των οποίων, ο Tank Oguzlu αό το Πανεπιστήμιο του Bilkent, ο οποίος υπογράμμισε ότι περισσότερο από τη ίδια την ένταξη της στην ΕΕ, σημαντική για την Τουρκία είναι η διαδικασία προς το στόχο αυτό, ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Αιγαίου Παναγιώτης Τσάκωνας, ο οποίος επεσήμανε την νέα δυναμική που αναπτύσσεται στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, οι Fuat Aksu και Elcin Macar από το Yildiz Technical University και ο σγυγγραφέας Ηρακλής Μήλας.
Δραγουμάνος