Σας παραθέτουμε μέρος της ομιλίας του Υπουργού Εξωτερικών στον Ο.Η.Ε.
Βαλκάνια - Ονομασία ΠΓΔΜ
Τα Βαλκάνια εξακολουθούν να είναι μια ευαίσθητη περιοχή από άποψη ασφάλειας. Η σκόνη από τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας ακόμη δεν έχει κατακαθίσει.
Το όραμα της Ελλάδας για τα Βαλκάνια περιγράφει μια περιοχή στην οποία η δημοκρατία θα αποτελεί πλέον τον κανόνα, όπου οι επιδιώξεις των πολιτών θα πραγματοποιούνται μέσω ειρηνικών και δημοκρατικών πρακτικών, όπου τα δικαιώματα των μειονοτήτων είναι σεβαστά, όπου οι κυβερνήσεις λογοδοτούν για τις πράξεις τους, οι οικονομίες χαρακτηρίζονται από διαφάνεια και συμμετέχουν στην πολιτική όλα τα συνιστώντα στοιχεία μιας κοινωνίας.
Κατά την άποψη μας, η προοπτική της ενσωμάτωσης ολόκληρης της περιοχής στις ευρωατλαντικές δομές και θεσμούς είναι η οδός για το μέλλον, η οποία μπορεί να εγγυηθεί τη σταθερότητα και την ανάπτυξη. Στην καρδιά της Ευρωπαϊκής Ιδέας έγκειται η εγκαθίδρυση συμμετοχικών θεσμών και πρακτικών. Γι’ αυτό η Ελλάδα ανέκαθεν υποστήριζε τη διεύρυνση της Ε.Ε ως ένα μέσο οικοδόμησης μιας γέφυρας ασφάλειας, συνεργασίας και ανάπτυξης μεταξύ των λαών.
Προκειμένου να αναζωογονήσουμε την προοπτική της ενσωμάτωσης των Βαλκανίων στην Ε.Ε, η Ελλάδα έχει καταθέσει μια νέα πρωτοβουλία, την «Agenda 2014», η οποία αποτελεί τη συνέχεια της «Ατζέντας της Θεσσαλονίκης», μιας άλλης ελληνικής πρωτοβουλίας για την περιοχή, ήδη από το 2003. Ο πρωταρχικός στόχος αυτής της πρωτοβουλίας ήταν να θέσουμε έναν πολιτικό στόχο-ορόσημο στη διαδικασία ένταξης στην Ε.Ε. των Βαλκανίων, τέτοιον που να αποτελεί ισχυρό κίνητρο για τα κράτη όλης της περιοχής να προωθήσουν και να επιταχύνουν τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις και προσαρμογές που θα τα φέρουν πιο κοντά στην Ε.Ε.
Στη διάρκεια των κρίσιμων ετών της διάλυσης της Γιουγκοσλαβίας, η παρουσία της Ε.Ε. στα Βαλκάνια ήταν ανεπαρκής και αυτό είχε επιζήμια αποτελέσματα στις κρίσεις που ακολούθησαν. Όλοι γνωρίζουμε καλύτερα τώρα. Υπάρχουν ακόμα ανοικτές πληγές στην περιοχή μας, με το Κόσοβο να αποτελεί την πιο επιτακτική. Πρέπει να εξασφαλίσουμε ότι τούτη τη φορά η Ε.Ε. θα είναι παρούσα και θα έχει ισχυρή φωνή. Η ευρωπαϊκή προοπτική ολόκληρης της περιοχής μπορεί να δώσει ώθηση στην πολιτική διαδικασία η οποία πρόκειται να ξεκινήσει με θέμα το Κόσοβο. Την ίδια στιγμή πρέπει να διατηρήσουμε ανοικτή και ξεκάθαρη την οδό για τη Σερβία, ώστε να ξεκινήσει ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Ε.Ε..
Υπάρχουν αρκετά εκκρεμή ζητήματα στα Βαλκάνια. Ένα από αυτά περιστρέφεται γύρω από το όνομα της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας. Δεν πρόκειται για ένα διμερές ζήτημα ήσσονος σημασίας ή μια λεπτολογία γύρω από ιστορικά σύμβολα όπως κάποιοι θα ήθελαν να το παρουσιάσουν, αλλά ένα περιφερειακό ζήτημα με βαθιές ιστορικές ρίζες, άρρηκτα συνδεδεμένο με τις σχέσεις καλής γειτονίας.
Προκειμένου να φτάσουμε σε ένα συμβιβασμό στο θέμα του ονόματος, οι δύο πλευρές πρέπει να συναντηθούν στη μέση, πραγματοποιώντας αμοιβαία βήματα για τη γεφύρωση του χάσματος και τη συμφιλίωση των αντιτιθέμενων θέσεών τους. Η Ελλάδα έχει ήδη διανύσει το δικό της μισό. Μια δίκαιη και βιώσιμη λύση μπορεί να στηρίζεται μόνο σε ένα όνομα με γεωγραφικό προσδιορισμό, για χρήση έναντι όλων. Η Μακεδονία είναι μια μεγάλη γεωγραφική περιοχή, της οποίας το μεγαλύτερο τμήμα βρίσκεται στην Ελλάδα. Ένα μικρό μέρος της βρίσκεται στην πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας και ένα ακόμη μικρότερο στη Βουλγαρία. Το μέρος δεν είναι δυνατόν να εκπροσωπεί το όλον και η αποκλειστική αξίωση της πΓΔΜ επί του ονόματος «Μακεδονία» δεν μπορεί να επιτραπεί να καλλιεργεί τον εθνικισμό. Η όποια λύση πρέπει να τύχει καθολικής εφαρμογής, γιατί αλλιώς απλώς επιτείνουμε τη σημερινή κατάσταση.
Έχουμε εντατικοποιήσει τις προσπάθειές μας για εξεύρεση λύσης εντός του πλαισίου της καθιερωμένης διαπραγματευτικής διαδικασίας των Ηνωμένων Εθνών, υπό τον κ. Νίμιτς, με την ελπίδα να ευοδωθεί το συντομότερο δυνατό.
Επέλεξα τη Γενική Συνέλευση, η οποία φύσει αποτελεί το forum επίλυσης των διεθνών διαφορών, προκειμένου να διακηρύξω για μια ακόμη φορά την ετοιμότητα της Ελλάδας για την επίτευξη λύσης ακόμη και αύριο και να απευθύνω έκκληση στον κ. Γκρούεφσκι να επιδείξει ηγετική ευθύνη και να γίνει εταίρος της Ελλάδας για την πρόοδο. Την πρόοδο που θα έχει ως αποτέλεσμα ένα λαμπρό μέλλον ευημερίας στις σχέσεις μας εντός της Ε.Ε.. Ένα μέλλον που θέλουμε να γίνει πραγματικότητα σύντομα.
Για το σκοπό αυτό, καλώ την ηγεσία της γειτονικής μας χώρας να επικεντρωθεί στις προσπάθειες για την εξεύρεση λύσης αντί να σπαταλά πολύτιμους πόρους και ενέργεια σε παρελκυστικές πρακτικές και στη δημιουργία κλίματος ανταγωνισμού, ακόμη και εχθρότητας, ενώ αποφεύγει να αναλάβει τις ευθύνες που της αναλογούν. Η Ελλάδα τείνει χείρα φιλίας και συνεργασίας. Ήρθε ο καιρός οι γείτονές μας να αδράξουν αυτό το χέρι.
Μέση Ανατολή
Η συνέχιση των απευθείας διαπραγματεύσεων αποτέλεσε ένα σημαντικό επίτευγμα. Πρέπει να εκφράσουμε τις ευχαριστίες μας στον Πρόεδρο Ομπάμα και στην κυβέρνησή του, καθώς και σε όλους όσοι συνεισέφεραν σε αυτό, και φυσικά στην ηγεσία του Ισραήλ και των Παλαιστινίων και στις ηγεσίες των αραβικών χωρών που την υποστήριξαν. Ωστόσο είναι μόνο η αρχή, όχι το τέλος. Το πιο δύσκολο μέρος είναι μπροστά μας. Η υπ’ αριθμόν ένα προτεραιότητα αυτήν τη στιγμή είναι να διατηρήσουμε αυτό το διάλογο και να τον κάνουμε να καρποφορήσει. Και οι δύο πλευρές έχουν την υποχρέωση να επιδείξουν σεβασμό σε αυτή την εύθραυστη διπλωματική διαδικασία. Πράξεις που απειλούν την ίδια την ύπαρξή της, όπως οι ισραηλινοί εποικισμοί, πρέπει να αποφευχθούν ώστε οι διαπραγματεύσεις να μην καταστούν μάταιες.
Είναι πολύ σημαντικό να ενισχύσουμε όσους υποστηρίζουν την ειρήνη και να εμπεδωθεί η φιλειρηνική νοοτροπία και στις δύο πλευρές. Οφείλουμε να δώσουμε στους ανθρώπους ελπίδα και αισιόδοξη προοπτική, να τους παράσχουμε απτές αποδείξεις ότι ο διάλογος θα αποδώσει απτά αποτελέσματα, ωφέλιμα για όλους. Πρέπει να τους πείσουμε ότι το κόστος της αντιπαράθεσης είναι μεγαλύτερο από το κόστος των αμοιβαίων υποχωρήσεων που οδηγούν στην ειρήνη. Χρειάζεται να πείσουμε κυρίως τις νέες γενιές ότι η ειρηνική συνύπαρξη είναι η βιώσιμη επιλογή.
Κυπριακό
Θα ήθελα να ευχαριστήσω τον Γενικό Γραμματέα και όλους όσοι εργάζονται μαζί του για μια δίκαιη λύση στην Κύπρο: μια λύση βασισμένη στις Αποφάσεις του ΟΗΕ για μια διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία με μια διεθνή προσωπικότητα, μια ιθαγένεια και μια κυριαρχία. Μια λύση πλήρως συμβατή με το κοινοτικό κεκτημένο. Οι Αποφάσεις των Ηνωμένων Εθνών πρέπει να εφαρμόζονται. Η εφαρμογή των Αποφάσεων του ΟΗΕ δεν είναι σημαντική μόνο για την Κύπρο. Είναι σημαντική για το σύνολο της διεθνούς κοινότητας και τις κοινές αξίες που μοιράζεται, είναι σημαντική για την ηθική υπόσταση του ίδιου του ΟΗΕ. Η νήσος παραμένει διαιρεμένη, μια κατάσταση επονείδιστη. Η Κύπρος αποτελεί ένα τραγικό παράδειγμα, όπου η κοινή μας αίσθηση δικαίου, οι κοινές μας αξίες έχουν λαθέψει.
Το τελευταίο «Τείχος του Βερολίνου» πρέπει να γκρεμιστεί, όχι να ενισχυθεί. Αυτή η ευθύνη ανήκει στα Ηνωμένα Έθνη και σε όλους όσοι έχουν λόγο στις διεθνείς εξελίξεις. Η Κύπρος είναι θύμα στρατιωτικής εισβολής και παραμένει υπό την κατοχή ξένων στρατευμάτων, αυτή είναι η πραγματική αλήθεια και αυτό πρέπει να πάψει. Πρέπει να υπερβούμε αυτήν την κατάσταση. Χρειάζεται θάρρος. Θάρρος από όλους όσοι εμπλέκονται. Η λύση του Κυπριακού είναι και πρέπει να ειδωθεί ως αμοιβαίο όφελος. Είναι ζωτικής σημασίας για την ειρήνη, τη σταθερότητα και την ασφάλεια στην περιοχή μας.
Ειλικρινά πιστεύω ότι η ελληνοκυπριακή και η τουρκοκυπριακή κοινότητα μπορούν να βρουν λύσεις. Οι Ελληνοκύπριοι και οι Τουρκοκύπριοι μπορούν να ζήσουν μαζί ειρηνικά και αρμονικά σε μια επανενωμένη Κύπρος εντός της Ε.Ε.. Πρέπει να τους επιτραπεί να αποφασίσουν ελεύθερα για το κοινό τους μέλλον, χωρίς ξένες παρεμβάσεις και πιέσεις. Και μπορούμε να τους βοηθήσουμε στη διαδικασία αυτή.
Η επίλυση του Κυπριακού είναι ζήτημα πολιτικής βούλησης, θέλησης και αποφασιστικότητας, όπως αυτή που επιδεικνύει ο Πρόεδρος Χριστόφιας, προκειμένου να δώσει οριστικό τέλος σε αυτό το χρονίζον διεθνές πρόβλημα. Απευθύνω έκκληση προς τους Τουρκοκυπρίους. Σας θέλουμε δίπλα μας, εντός της ευρύτερης ευρωπαϊκής οικογένειας. Η συμμετοχή σε μια ενωμένη Κύπρο εντός της Ε.Ε. σημαίνει ότι κάθε Κύπριος θα απολαμβάνει ασφάλεια, ισότητα ενώπιον του νόμου, προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, δημοκρατική εκπροσώπηση και ασφάλεια υπό τη στέγη της Ε.Ε.. Μέσα στο σύγχρονο ευρωπαϊκό περιβάλλον, κατάλοιπα του παρελθόντος όπως «εγγυήτριες δυνάμεις» φαίνονται και είναι αναχρονιστικά και εκτός πραγματικότητας.
Κύπρος, Τουρκία και Ελλάδα: όποιος προτίθεται να κοιτάξει το μέλλον, η συνέχεια του καθενός μας είναι συνυφασμένη με του άλλου, όπως και η ιστορία μας. Μια επανενωμένη Κύπρος σε ομοσπονδιακή βάση, μέλος της Ε.Ε. δεν εξυπηρετεί μόνο την ευρωπαϊκή επιδίωξη για ασφάλεια στην περιοχή αλλά και την επιθυμία του κάθε πολίτη καθεμιάς από τις τρεις χώρες.
Η Ελλάδα και η Τουρκία έχουν την ευθύνη να συνεργαστούν στην επίλυση του Κυπριακού και να διευκολύνουν τη διαδικασία. Η Ελλάδα και η Τουρκία, μέσω της επαναπροσέγγισής τους, έχουν από κοινού μια σπάνια ευκαιρία να βοηθήσουν τους πολίτες της Κύπρου να ξαναχτίσουν το νησί τους, τα σπίτια τους, τα όνειρά τους.
Η Τουρκία μπορεί να αποδείξει τη δέσμευσή της για μια λύση στο Κυπριακό αποσύροντας άμεσα τα στρατεύματά της από τη νήσο και δίδοντας έτσι ώθηση στη διαπραγματευτική διαδικασία, αλλά και στη δική της ευρωπαϊκή προοπτική.
Συνεπώς, απευθύνω έκκληση στην ηγεσία της Τουρκίας να αξιοποιήσει το πλαίσιο αυτό για μια δίκαιη λύση. Ας μην επεκτείνουμε το τείχος που χωρίζει τις δύο κοινότητες στην Κύπρο, ώστε να χωρίζει την Τουρκία από την Ευρώπη. Αντιθέτως, ας γκρεμίσουμε το τελευταίο «Τείχος του Βερολίνου» και ας δημιουργήσουμε ένα κοινό μέλλον για τους πολίτες μιας ελεύθερης Κύπρου.
Ελληνοτουρκικές σχέσεις
Τέλος, επιτρέψτε μου να αναφερθώ εν τάχει στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, που αποτελούν μια σημαντική παράμετρο για τη σταθερότητα στην περιοχή. Όπως κατά πάσα πιθανότητα ήδη γνωρίζετε, οι ελληνοτουρκικές σχέσεις φέρουν το βάρος ενός επαχθούς ιστορικού παρελθόντος. Επομένως, δεν είναι εύκολο να αλλάξουμε την πορεία τους και να μετατρέψουμε μια αντιπαλότητα που υπάρχει από καιρό σε καλή γειτονία, ελεύθερη από την απειλή χρήσης βίας ή αβάσιμες εδαφικές διεκδικήσεις. Ο σεβασμός του Διεθνούς Δικαίου είναι η μοναδική βάση για μια υγιή και ειρηνική σχέση μεταξύ των δύο χωρών.
Η Ελλάδα έχει ξεκινήσει μια διαδικασία μαζί με την Τουρκία, η οποία θα αλλάξει δραστικά τις ζωές μας στα επόμενα χρόνια. Έχουμε ανοίξει έναν διάλογο, έναν ειλικρινή διάλογο. Και μολονότι μπορεί να διαφέρουν οι απόψεις μας επί πολλών θεμάτων, όπως ο τρόπος που βλέπουμε την Κύπρο και που προσεγγίζουμε τις διμερείς μας σχέσεις, αυτή η ανοικτή προσέγγιση μπορεί μόνο να οδηγήσει σε μια προοδευτική επίλυση των προβλημάτων μας. Η τουρκική ηγεσία και ο τουρκικός λαός γνωρίζουν ότι είμαστε ειλικρινείς σε όσα λέμε και ότι επιθυμία μας είναι μια νέα ειρηνική σχέση. Πιστεύω ότι η Ελλάδα και η Τουρκία δεν έχουν άλλη επιλογή από το να εξερευνήσουν νέες οδούς συνεργασίας. Θεωρώ ότι τα κοινά μας συμφέροντα μπορούν να υπερισχύσουν των πολιτικών μας διαφορών. Μπορούμε και οφείλουμε να επιλύσουμε αυτές τις διαφορές με ειρηνικά μέσα. Μια ενδεχόμενη οδός θα ήταν και το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.
Δε θέλω να δώσω λανθασμένη εντύπωση ότι όλα τα προβλήματά μας έχουν ξαφνικά επιλυθεί. Είναι πολύ ανησυχητικό ότι πλειάδα δηλώσεων και πράξεων ακόμα υπονομεύουν αυτή τη γνήσια και δύσκολη προσπάθεια. Η από καιρό επικρεμάμενη απειλή πολέμου, το «casus belli» εναντίον της χώρας μου είναι απαράδεκτο και δεν έχει καμία θέση στην ευρωπαϊκή οικογένεια και τη διεθνή κοινότητα αξιών και αρχών.
Υπάρχουν και κάποιοι που σίγουρα θα ήθελαν να αποτύχουν οι προσπάθειές μας. Είναι ιστορικό μας καθήκον να υπερβούμε τις δυσκολίες αυτές και να διατηρήσουμε τη δυναμική μας, ανταποκρινόμενοι στην εντολή των λαών μας για ειρήνη.
Καταλήγοντας, ο κ. Δρούτσας τόνισε:
«Προσβλέπουμε στην ημέρα που το Βελιγράδι και η Πρίστινα θα είναι μια άνετη διαδρομή με το λεωφορείο, που η Ιερουσαλήμ και η Δαμασκός, η Αθήνα και η Άγκυρα και φυσικά τα δύο τμήματα της διαιρεμένης Λευκωσίας δεν θα χωρίζονται από φόβο και καχυποψία, αλλά θα ενώνονται από την ειρήνη». Αυτά ήταν τα λόγια που χρησιμοποίησε και το όραμα που εξέφρασε ο Γιώργος Παπανδρέου, ο σημερινός Πρωθυπουργός της Ελλάδας στην πρώτη του ομιλία στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ ως Υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας το 1999. Επιτρέψτε μου να επαναλάβω αυτά τα λόγια και το όραμα στη δική μου πρώτη ομιλία υπό την ίδια ιδιότητα. Μια ευχή και ένα όραμα, που νομίζω όλοι μοιραζόμαστε.
Καθημερινή
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου