Γραμμή Μαζινό – Τάφρος Έβρου: Ουδεμία σχέση

Ο Αρχηγός ΓΕΣ Αντιστράτηγος Φραγκούλης Φράγκος, σε επίσκεψη στην περιοχή ευθύνης του Δ’ Σώματος Στρατού στις 27 Ιουλίου 2011. (Γραφείο Τύπου ΓΕΣ)

Ουδέποτε ήμουν θιασώτης των οχυρώσεων και γενικά της στατικής άμυνας, αλλά η παραβολή της τάφρου που ανοίγει ο ΕΣ στον Έβρο με την αποτυχημένη γαλλική οχυρωματική Γραμμή Μαζινό είναι μάλλον μια άνευ τόπου και ουσίας σύγκριση. Στην Γραμμή Μαζινό βασιζόταν η ολόκληρη η άμυνα της Γαλλίας από την Γερμανία, και μέσα στα οχυρά της (που διέθεταν ακόμη και υπόγειο σιδηρόδρομο) είχαν εγκατασταθεί ολόκληρες μεραρχίες πεζικού και πυροβολικού.

Η τάφρος στον Έβρο είναι απλώς ένα, μεγάλου μεγέθους μεν, αλλά στην ουσία «κώλυμα». Η διαφορά είναι τεράστια ανάμεσα στην οχυρωματική γραμμή και το κώλυμα. Η πρώτη σημαίνει άμυνα γραμμική και στατική, χωρίς βάθος και χωρίς ελιγμούς. Το δεύτερο σημαίνει

την δημιουργία εμποδίου στους ελιγμούς και την κίνηση γενικότερα του εχθρού με σκοπό να κερδηθεί χρόνος, αλλά και να δημιουργηθεί «μποτιλιάρισμα», σύγχυση, και μείωση της ευελιξίας και ευκινησίας του αντιπάλου. Έτσι ώστε οι φίλιες δυνάμεις να στοχοποιήσουν τις εχθρικές συγκεντρώσεις και να τις καταστρέψουν με μαζικά πυρά πυροβολικού και αεροπορίας, αλλά και με βολές ακριβείας από άρματα μάχης και αντιαρματικά συστήματα από πλεονεκτικές θέσεις.

Στην Γραμμή Μαζινό οι δυνάμεις δεν ήταν μηχανοκίνητες αλλά στατικές, με αποτέλεσμα, όταν οι μηχανοκίνητες δυνάμεις των Γερμανών διέβησαν τον ποταμό Μεύση από το «ακατάλληλο» για αρματική δράση έδαφος των Αρδεννών, να μην μπορούν να αντιδράσουν. Αντίθετα, οι ελληνικές δυνάμεις δεν είναι εγκλωβισμένες μέσα σε οχυρώματα, αλλά απλώς θα χρησιμοποιήσουν προς όφελός τους το κώλυμα, εξακολουθώντας να διεξάγουν έναν πόλεμο ελιγμών.

Όσον αφορά την σύγκριση μεταξύ της παράκαμψης της Γραμμής Μαζινό από την ανοχύρωτη πλευρά της Ολλανδίας-Βελγίου με μια πιθανή παράκαμψη της τάφρου του Έβρου από την Βουλγαρία, μόνον σενάριο επιστημονικής φαντασίας μπορεί να θεωρηθεί. Στην πρώτη περίπτωση η Γερμανία δεν διήλθε απλώς από το έδαφος των Κάτω Χωρών αλλά τους κήρυξε τον πόλεμο και τις κατέλαβε. Μια παρόμοια συμπεριφορά από την Τουρκία, που θα έστελνε εκατοντάδες άρματα μάχης μέσα σε μια χώρα του ΝΑΤΟ (Βουλγαρία) για να χτυπήσει μια άλλη χώρα του ΝΑΤΟ, μάλλον θα προκαλούσε πόλεμο με δύο χώρες ταυτόχρονα και διαλυτικές συνθήκες για την Συμμαχία.

Αλλά ακόμα και αν υποθέσουμε ότι η Τουρκία αποφασίζει και εκτελεί μια τέτοια κίνηση, ο ελιγμός θα χρειαστεί αρκετό χρόνο και θα εκθέσει τα νώτα των τουρκικών δυνάμεων εισβολής, που θα έχουν στραφεί νότια, στις βουλγαρικές δυνάμεις. Επομένως, θα πρέπει να υπάρχει και μια τουρκική δύναμη που θα κινηθεί προς το βορρά, σε αρκετό βάθος εντός της Βουλγαρίας… Όπως καταλαβαίνει κανείς αυτά είναι αδιανόητα. Δεν είμαστε η Ευρώπη του 1940, ούτε η Τουρκία είναι το Γ’ Ράιχ, τουλάχιστον στρατιωτικά…

Όσον αφορά την «κάθετη υπερκέραση του Έβρου», αυτό θα έπρεπε μάλλον να το ευχόμαστε να το προσπαθήσει η Άγκυρα, γιατί θα μας δινόταν η ευκαιρία να εξαφανίσουμε τον ελικοπτερικό στόλο της Τουρκίας (και φυσικά κάνα δύο ταξιαρχίες κομμάντο), απαλλάσσοντας έτσι τα νησιά από την κύρια απειλή που υψώνεται σήμερα εναντίον τους από τις Μικρασιατικές ακτές.

Συμπερασματικά, η τάφρος που ανοίγεται στον Έβρο είναι ένα ευφυές αντίμετρο στις γεφυροποιητικές ικανότητες της Τουρκίας, η οποία βλέπει τα εκατομμύρια δολάρια που ξόδεψε για γεφυροποιητικά συστήματα να εξανεμίζονται απέναντι σε ένα φθηνό και πανάρχαιο τέχνασμα. Όσον δε αφορά τις ενστάσεις για την αδυναμία εξαπόλυσης ελληνικής αντεπίθεσης εντός της Ανατολικής Θράκης, θα πρέπει να πούμε ότι η τάφρος εξασφαλίζει μια τέτοια δυνατότητα, εφόσον καταστεί η αιτία μιας μεγάλης καταστροφής των τουρκικών δυνάμεων. Με τις τουρκικές δυνάμεις να κείτονται σε ερείπια, θα μπορέσουμε να γεφυρώσουμε με άνεση χρόνου και την τάφρο και τον Έβρο.

Σε αντίθετη περίπτωση, ήτοι απλώς της αναχαίτισης μιας τουρκικής επίθεσης, αλλά διάσωσης του κύριου όγκου των τουρκικών δυνάμεων στην Ανατολική Θράκη, μια αντεπίθεση θα ήταν αδύνατη, παρά μόνο σε μικρό βάθος με σκοπό την περικύκλωση και την εξόντωση τουρκικών θυλάκων εντός του τουρκικού εδάφους.

Δ. Πατσουλές